Engelien Reitsma-Valença: portret Gustave Flaubert

Een portret in kopergravure van de Franse schrijver Gustave Flaubert (1821-1880), die wij vooral kennen van Madame Bovary. Dit portret is gebruikt als illustratie in Lettres à Mme X..., in een uitgave van Stichting de Roos. Deze editie verscheen in 1948, als achtste uitgave van de stichting. Volgens Michiel Kersten's De Nederlandse kopergravure [1900-1975] ('s-Gavenhage 1989) dateert het portret zelf van 1936. Welk portret als voorbeeld heeft gediend, heb ik niet kunnen achterhalen. De meeste portretten van Flaubert tonen hem met een kaal hoofd en een hangsnor... De maten van de prent zijn 11,5 x 8 cm (hxb); rechtsonder in de druk de initialen "E.R.V.".

Prix de Rome 1952 (3)

De winnaar van de Prix de Rome voor grafische kunsten in 1952 was Erik Thorn Leeson. Deze jong overleden kunstenaar heeft een relatief bescheiden aantal kopergravures nagelaten. Met de eerste twee uit zijn oeuvre dong hij mee naar de Prix de Rome, in 1948 en 1952. In 1948 moest hij Jan Sleper nog voor zich dulden, in 1952 ging hij zelf met de eer strijken. Zijn Syrinx is al bijna niet meer als menselijke figuur te herkennen, de metamorfose tot riet is al vrijwel voltooid en je ziet Pan als het ware in het luchtledige grijpen. Bij deze gelegenheid heeft hij in een moeite door, althans volgens de mythe, de naar hem genoemde fluit uitgevonden... De prent meet 21,5x14,5cm (hxb) en is rechtsonder met potlood gesigneerd. Datering ontbreekt.

Prix de Rome 1952 (2)

De tweede prijs van de Prix de Rome voor grafische kunst in 1952 ging naar Lou Strik met zijn interpretatie van het thema Pan en Syrinx. De transformatie van Syrinx in een bosje rietstengels (zoals beschreven in boek I van Ovidius' Metamorphoses) is hier al wat verder gevorderd dan bij de versie van Wim Zwiers. De gravure van Strik meet 23,5x16,5 cm (hxb).

Prix de Rome 1952 (1)

In 1952 was bij de Prix de Rome de grafische kunst weer aan de beurt. Het opgegeven thema was het mythologische verhaal van Pan en Syrinx. Daarin weet Syrinx net op tijd in riet te veranderen en daardoor te ontsnappen aan de avances van Pan. Er waren drie inzendingen, alle kopergravures, van Lou Strik, Erik Thorn Leeson en Wim Zwiers. De beide laatsten hadden ook aan de Prix de Rome 1948 deelgenomen, waarbij Thorn Leeson met de tweede prijs genoegen moest nemen. Winnaar in 1948 was Jan Sleper. Wim Zwiers viel dus buiten de prijzen, en dat overkwam hem opnieuw in 1952. We zien hier zijn inzending, bovenaan de definitieve prent, daaronder een eerdere staat. Beide zijn niet gedateerd. Het formaat van deze gravure is 21,5x15,5 cm (hxb). Volgende keer de tweede-prijswinnaar...

W.J. Rozendaal: Zelfportret

Dit zelfportret maakte Rozendaal in 1950. Het is nummer 11 in de oeuvrelijst, sectie kleurendrukken en zwartwitdrukken, opgesteld door C.J. Asselbergs. Deze vermeldt erbij dat de oplage 20 stuks bedroeg. Het hier getoonde exemplaar hoort niet tot die 20, getuige de vermelding "hors série" in de benedenmarge. Eveneens in de benedenmarge is de prent voorzien van een persoonlijke opdracht van de kunstenaar, gericht aan collega graficus Dirk Harting (1884-1970). Deze vierde op 8 maart 1959 zijn 75e verjaardag. Rozendaal was uitgenodigd, maar was kennelijk verhinderd en stuurde zijn zelfportret als plaatsvervanger.  De waarschuwing aan het adres van Paul Huf is een vooruitwijzing naar het portret dat Rozendaal later in 1959 van de acteur Paul Huf, vader van de bekende fotograaf, zou maken (Asselbergs K74). Bij het Haags Gemeentearchief berust een exemplaar van Huf's portret. Het zelfportret (26x19 cm, hxb) is ook gebruikt, zij het iets bijgesneden, voor het omslag van W.J. Rozendaal [1899-1971], van de hand van Herbert van Rheeden [e.a.] (Zutphen 1998), dat een overzicht biedt van leven en werk van de kunstenaar.

Aad de Haas: Portret Nel (2)

Een tweede portret, net niet ten voeten uit, van echtgenote Nel uit de serie Een loflied voor een liefde (1981). Deze is qua formaat wat groter dan nr. 1, nl. 36x20 cm (hxb).  Het volgnummer in de map is 12. De oorspronkelijke datering is mij niet bekend.