Dutch graphic art of the 20th century
Niederländische grafische Kunst des 20. Jahrhunderts
Art graphique néerlandais du 20ème siècle
Arte gráfico holandés del siglo 20

30 december 2019

Hildo Krop: "Gelukkig 1965"

Eind 1964 stuurde Hildo Krop, mede namens zijn vrouw Mien, deze nieuwjaarswens naar zijn relaties. Omdat het in 2020 50 jaar geleden is dat Krop overleed, is 2020 tijdens PAN Amsterdam uitgeroepen tot Hildo Krop-jaar. De kunstenaar was vooral bekend als stadsbeeldhouwer van Amsterdam, maar was ook op andere terreinen in de beeldende kunst actief. In de zomer zijn er tentoonstellingen, gewijd aan zijn werk, in ARCAM Architectuurcentrum en het Stedelijk Museum, beide in Amsterdam. Ook in het Hildo Krop-museum in Steenwijk, de geboorteplaats van Hildo Krop, is het hele jaar een expositie met zijn werk te zien. De nieuwjaarswens voor 1965 is voorzien van een linosnede (of houtsnede?) met centraal in beeld een beeldhouwer; verder leverde Krop er een tekst bij van de Franse dichter/essayist André Liberati (geboren in 1927 in Beiroet). De afmetingen van de linosnede zijn 14,7x17,3 cm (hxb). Grafiek-nl wenst eenieder gelukkig 2020 en een voorspoedig Hildo Krop-jaar...





24 december 2019

Nico Bulder: Aanbidding der herders

Een kersttafereel in traditionele stijl was aan deze Groningse graficus wel toevertrouwd. Nico Bulder was van huis uit scheepsbouwkundig tekenaar, maar werd vooral bekend als graficus/illustrator. Hij volgde de teken- en schilderopleiding aan de Academie Minerva in Groningen; daar gaf hij later ook les, o.a. in etsen en lithograferen. Hij ontwierp vele exlibrissen en gelegenheidsgrafiek. De hier getoonde houtgravure meet 13,8x9,4 cm (hxb) en is rechtsonder met potlood gesigneerd en heel precies gedateerd "15/12-34". 

21 december 2019

Jan Battermann: "Zelfportret met vrouw"

Battermann heeft voor dit zelfportret qua formaat flink uitgepakt: 41x34,5 cm (hxb). De titel van de prent is weliswaar voor tweeërlei uitleg vatbaar, maar ik vermoed dat de afgebeelde vrouw Battermann's echtgenote Willy is. Zekerheid daarover heb ik niet, want ik heb haar nooit ontmoet of gezien. Behalve de titel is door de kunstenaar in de benedenmarge aangegeven dat het een houtsnede is en ook een handdruk, bovendien dat dit exemplaar nummer 11 is van de oplage van 12. Verder bevinden zich onderaan de signatuur en datering "1967". Alle bijschriften zijn in potlood uitgevoerd.

17 december 2019

Heino Brüll: "Studie v.e. gekwelde"

De titel had er niet eens bij gehoeven om te constateren dat we hier met de afbeelding van een getormenteerde te maken hebben. Dit is een vroege lino van Brüll, van gedurende of kort na zijn academietijd. Artistieke invloed van Aad de Haas en/of Gène Eggen acht ik zeer wel mogelijk. De maten van dit prentje zijn 15,5x9,5 cm (hxb); in de benedenmarge bevinden zich, behalve de titel en de signatuur, de oplage-aanduiding "1/3" en de datering "'69".

15 december 2019

Wim Zwiers: "Taurus"

Wim Zwiers, een der laatste grote Nederlandse kopergraveurs, is op 14 november 2019 op 97-jarige leeftijd overleden. Hij laat een prachtig grafisch oeuvre na van vrije grafiek, exlibrissen en gelegenheidsprenten, waarin de kopergravure als techniek een prominente plaats inneemt. Zo maakte hij in 1985, onder de titel The Zodiac, een serie van twaalf kleine gravures, waarin hij de tekens van de dierenriem verbeeldde. Wim, geboren op 17 mei 1922, was zelf stier. Zijn interpretatie van dit sterrenbeeld, met wellicht een autobiografische inslag, ziet u hieronder. Het formaat van het prentje is 6x6 cm. In de benedenmarge staat te lezen: "Taurus 2e staat 13/3 e.a. Wim Zwiers '85", alles in potlood. Dit is waarschijnlijk een onvoltooid exemplaar (ook de aanduiding '2e staat' wijst daarop), want de signatuur met opusnummer, die hij gewoonlijk in de plaat aanbracht, ontbreekt hier nog.

13 december 2019

Lies van Vlijmen: "Exl L.v.V."

Deze ets/aquatint van Lies van Vlijmen is eigenlijk bedoeld als exlibris voor haarzelf, maar vanwege het formaat (16x11,4 cm, hxb) en de vrijwel onzichtbare belettering zou men deze met enige goede wil ook wel onder de vrije grafiek kunnen rangschikken. De voorstelling verwijst waarschijnlijk naar het persoonlijk leven van de kunstenaar, maar zekerheid daarover heb ik niet. Het jaar van ontstaan is 1989. Het hier getoonde exemplaar, dat rechtsonder gesigneerd is met potlood, is vrijwel geheel in grijstinten afgedrukt, maar er zijn ook exemplaren waarbij enige kleur is toegepast.

30 november 2019

Charles Eyck: Nieuwjaarswens 1953

Strikt genomen hoort dit prentje niet thuis in deze galerij. Maar omdat menigeen de afbeelding abusievelijk voor een houtsnede houdt, laat ik deze toch even de revue passeren. We kijken naar binnen bij een Antilliaans gezin in kerststalopstelling. We hebben te maken met een kerst-/nieuwjaarsgroet voor het jaar 1953; het jaar van ontstaan zal dus 1952 zijn. Eyck heeft bij veel van zijn tekenwerk een houtsnede-effect nagestreefd en is in die opzet uitstekend geslaagd. Kennelijk ontbrak het de kunstenaar aan motivatie om echte houtsneden te maken, vanwege het relatief tijdrovende karakter van die techniek. Het tekenen ging hem vlotter af. Waarschijnlijk is de originele tekening een stuk groter dan de hier getoonde clichédruk, die slechts 8x9,4 cm (hxb) meet. In de benedenmarge vinden we de signatuur en de aanduiding "Curaçao", het eiland waar Eyck begin jaren '50 geruime tijd verbleven heeft.

27 november 2019

Henri van der Stok: "Sagittarius"

Henri van der Stok, in 1870 geboren in Nederlands-Indië, was als kunstenaar zo goed als autodidact. Hij is vooral bekend als glaskunstenaar, maar ook als graficus heeft hij zijn sporen verdiend. Hij maakte o.m. een serie sterrenbeelden, waarvan dit de boogschutter (Latijn: sagittarius) is. Het is een monumentale houtsnede van 48,5x31,5 cm (hxb). Doorgaans wordt het sterrenbeeld boogschutter (van mensen geboren tussen 22 november en 21 december) verbeeld in de vorm van een centaur, de man/paardfiguur uit de Griekse mythologie. Van der Stok geeft hem hier enigszins atypisch weer als een jager met hond. De prent dateert vermoedelijk van de jaren '20 van de vorige eeuw; dit exemplaar is gesigneerd noch gedateerd.

24 november 2019

W.J. Rozendaal: Het genie

Deze kleine houtgravure van 7x6,3 cm (hxb) maakte Rozendaal in 1931. De gravure werd ook gebruikt voor een exlibris op naam van de Utrechtse grafiekverzamelaar G.M. van Wees. Deze Van Wees was in 1945 één van de drie oprichters (samen met Charles Nypels en Chris Leeflang) van de befaamde Stichting De Roos, die vele bibliofiele uitgaven verzorgde, waaraan ook Rozendaal belangrijke bijdragen leverde. Voor het exlibris werd de oorspronkelijke gravure enigszins aangepast: de zwarte achtergrond werd deels weggesneden, waardoor de datering en signatuur in de linker benedenhoek het veld moesten ruimen; daarvoor in de plaats kwam er een signatuur in de rechter bovenhoek. De naam van Van Wees werd er met  loodzetsel onder gedrukt. Beide hier getoonde prentjes zijn in de marge rechtsonder gesigneerd met potlood.


18 november 2019

Toon Wegner: Strandvermaak

Toon Wegner droeg, zoals we al gezien hebben, ook zelf bij aan zijn vele jaren volgehouden kalender-project. Dit is zijn prent voor de kalender van 1989. We zien een vrolijk en levendig strandtafereel, met 55x42 cm (hxb) royaal bemeten. Het is een linoleumsnede in vier kleuren;  de blauwe drukgang is niet helemaal op de juiste plek terechtgekomen is, hetgeen overigens nauwelijks afbreuk doet aan de zeggingskracht van het geheel. Rechts in de benedenmarge is de prent met potlood gesigneerd en gedateerd "'88".

14 november 2019

Frans de Groot: Staande man

Deze grote houtsnede in twee kleuren van Frans de Groot maakte deel uit van een kalender voor het jaar 1981, die werd gedrukt en uitgegeven door graficus Toon Wegner, van wie De Groot ook les kreeg aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Rotterdam. Het formaat van deze prent is 55x40 cm (hxb); in de benedenmarge bevinden zich signatuur, de datering "1980" en de oplage-aanduiding "65/150", alles in potlood.

11 november 2019

Hein von Essen: "Carnaval II (Défilé langs den duivel)

Vandaag is het de elfde van de elfde: feest van Sint Maarten en ook opening van het carnavalsseizoen! Daarbij past, althans afgaande op de titel, deze prent van beeldhouwer/schilder/graficus Hein von Essen, die in 1886 in voormalig Nederlands-Indië werd geboren. Een bont gezelschap stort zich in het feestgewoel, met centraal op de achtergrond de duivel. Von Essen had kennelijk niet zo'n hoge dunk van het festijn, maar ja, het is een traditie... We hebben te maken met een ets van 17,6x29,8 cm (hxb); De titel staat vermeld centraal in de benedenmarge, rechtsonder de signatuur, beide in potlood; linksonder in de druk de naam van de kunstenaar en de datering "1927".

31 oktober 2019

Piet Landkroon: "Cavalerie"

Schilder/tekenaar/graficus Piet Landkroon werd in 1907 geboren in Amsterdam, en overleed daar in 1997. Het grootste deel van zijn leven was hij werkzaam in de hoofdstad, waar hij ook zijn opleiding tot kunstenaar volgde, aan de Rijksacademie van Beeldende Kunsten. Op deze prent zien we een groep cavaleristen passeren, met enig ontzag gadegeslagen door een passerend hondje. Het decor is de Amsterdamse Nieuwmarkt in de regen met centraal op de achtergrond de Waag. Ik kan niet met zekerheid zeggen of we hier met een ets dan wel met een (koper)gravure van doen hebben; het is in ieder geval diepdruk. Het formaat is 23,2x31,2 cm (hxb). Rechts in de benedenmarge is de prent gesigneerd en gedateerd "'40", links vinden we de titel, alles in potlood. Helemaal links, in gedrukte vorm, nogmaals de naam van de kunstenaar met de toevoeging "Sc", wat staat voor 'sculpsit' (= heeft het gegraveerd). 

29 oktober 2019

Hub Levigne: Genezing van tien melaatsen

In de monografie over Levigne, getiteld Met lijnen en leegten; H. Levigne en de beeldende kunst in Limburg van de hand van P.W. Frederiks en N.H.C van Loenen is een chronologische lijst opgenomen van het grafisch werk van de kunstenaar. Onder nummer 185 is deze prent te vinden met als titel Tien melaatsen in landschap. Ik ben zo vrij geweest deze titel enigszins te specificeren. Enige minuten bijbelvorsing leiden naar het evangelie van Lucas, en wel naar hoofdstuk 17 en daarin de verzen 11-19. Als we goed kijken (zie uitsnede) zien we één van de tien knielen voor Christus, geheel volgens het verhaal bij Lucas. Wat niet helemaal klopt met het bijbelverhaal is dat de overige negen er nog bij staan te kijken, terwijl volgens Lucas maar één van de tien na genezing terugkeerde om Jezus knielend te bedanken. De weergave in bv de Codex Aureus (Echternach ca. 1050), waarin deze episode als een tweedelig stripverhaal is opgenomen (onderste afbeelding), is wat dat betreft "correcter". De gebarende figuur achter Christus is Petrus. Frederiks en Van Loenen dateren deze prent op 1944. Het is een ets van 21,5x29,5 cm (hxb), die rechtsonder met potlood is gesigneerd.



27 oktober 2019

Jan Battermann: "Liefdespaar III"

Deze ongedateerde houtgravure van Jan Battermann is zijn derde met de titel "Liefdespaar". De nummers I en II stammen uit het jaar 1959, van nummer III heb ik het jaar van ontstaan niet kunnen achterhalen, maar deze zal vermoedelijk niet veel later dan de eerste 2 tot stand zijn gekomen. De prent heeft, net als de andere twee, een formaat van 20x15 cm (hxb). In de benedenmarge vinden we de titel, de vermelding "houtgravure" en de signatuur, alles in potlood.

21 oktober 2019

Heino Brüll: "Zelfportret" (6)

Dit is het 6e en (voorlopig?) laatste zelfportret van Brüll dat op grafiek-nl verschijnt. Dit exemplaar is een relatief vroeg werk, het dateert uit hetzelfde jaar als het eerste zelfportret dat ik plaatste, nl. uit 1978. Nummer 1 is een realistisch en goed gelijkend portret, bij nummer 6 is daarvan niet direct sprake. Hier lijkt het meer te gaan om de gemoedstoestand of geestesgesteldheid van de geportretteerde dan om de fysieke gelijkenis. Verdere duiding laat ik graag aan de individuele beschouwer over. Deze prent is een linoleumsnede van 28x22,5 cm (hxb). De oplage-aanduiding in de benedenmarge luidt "6/15"; verder zijn daar de titel, de signatuur en de datering te vinden, alles in potlood.

14 oktober 2019

Wim Zwiers: Staand naakt

Deze litho van Zwiers is niet gedateerd, maar kan met redelijke waarschijnlijkheid in de jaren '50 van de vorige eeuw geplaatst worden. Het is een fraaie academische naaktstudie met een formaat van 30,5x11 cm (hxb). Links onderaan vinden we de oplage-aanduiding "1/3" en de vermelding "eigen druk"; midden onder de signatuur, alles in potlood.

09 oktober 2019

Ru van Rossem: "Giornata del francobollo 1961"

In december 1961 organiseerde de filatelievereniging in het Italiaanse Vicenza de Giornata del francobollo, oftewel de Dag van de postzegel. Van Rossem maakte hiervoor deze promotiekaart. Het is een tweekleurige houtgravure of houtsnede (het Italiaanse xilografia kan beide betekenen). Ik houd het op een houtgravure. Tussen diverse bouwwerken zien we een postduif met een postzegel van 20 lire in de snavel. Het formaat is 10x14,8 cm (hxb), rechtsonder bevindt zich de signatuur in potlood.


29 september 2019

Charles Eyck: Heiligenprentje 6

Een zesde exemplaar uit de map gelithografeerde devotieprentjes toont een aantal objecten uit het lijdensverhaal van Christus, dat hiermee dus symbolisch wordt voorgesteld. Deze voorwerpen vallen onder de noemer 'passiewerktuigen' of, in het Latijn, 'arma Christi' (de wapenen van Christus). Eyck heeft het aantal items nog beperkt gehouden, want op andere voorstellingen komen ook nog voor de geldbuidel van Judas, het zwaard van Petrus, de haan die driemaal kraaide, het wasbekken van Pilatus, drie dobbelstenen, om er een aantal te noemen. Het prentje van Eyck behoeft voor de moderne beschouwer wellicht nog enige toelichting, met name wat betreft de staf met het gespikkelde bolletje: deze stelt de stok met spons voor waarmee Jezus' dorst gelest werd. Het prentje, dat zo'n 9x6 cm meet (hxb), is rechtsonder met potlood gesigneerd.

25 september 2019

W.J. Rozendaal: Gregor, im Bett

In 1948 verzorgde stichting De Roos te Utrecht een bibliofiele uitgave van Die Verwandlung, de beroemde novelle uit 1915 van Franz Kafka. Rozendaal leverde hiervoor 9 illustraties, volgens Asselbergs alle houtgravures (maar het zouden ook houtsneden kunnen zijn), die overigens door Rozendaal's echtgenote Petra van Leeuwen waren gestoken. Tussen de spijlen aan het voeteneind ontwaren wij de signatuur van Rozendaal en de afkorting P.sc., wat staat voor Petra sculpsit (= Petra heeft het gestoken/gesneden). Centraal op dit prentje zien wij Gregor Samsa, de hoofd-"persoon" van het verhaal, bij het ontwaken tot de ontdekking komen dat hij veranderd is in een buitenformaat geleedpotige. Kafka verwoordt het in de eerste zin van het verhaal aldus: "Als Gregor Samsa eines Morgens aus unruhigen Träumen erwachte, fand er sich in seinem Bett zu einem ungeheueren Ungeziefer verwandelt." Van de illustraties bestaan een aantal afzonderlijke drukken, waarschijnlijk proefdrukken, waarvan dit er één is. Het formaat is 7,9x9,6 cm (hxb); signatuur rechtsonder in potlood.

20 september 2019

Kurt Löb: "De Amsterdamse kroeg"

Uit de tijd dat Amsterdam nog enigszins vredig en onbedorven was dateert deze rijmprent, een gezamenlijke creatie van Simon Carmiggelt (tekst) en Kurt Löb (beeld). Hoewel dit blad misschien niet helemaal onder de definitie van grafiek kan worden gebracht, vind ik het toch leuk genoeg om hier te laten zien. Getuige het colophon hebben we wat de afbeelding betreft te maken met een "rasterloze reproduktie". Deze toont het interieur van een morsige Amsterdamse kroeg, gestoffeerd met een barman en een drietal cliënten. Het gedicht van Carmiggelt ademt weemoed, want in zijn tijd al was dit soort etabissementen op zijn retour, tegenwoordig zijn ze op de vingers van één of twee handen te tellen. De reproductie meet 26,5x19 cm (hxb) en is in de linkermarge met potlood gesigneerd door de kunstenaar; een handtekening van Simon Carmiggelt ontbreekt. De datering is 1983 en de oplage bedroeg 1000 exemplaren.



14 september 2019

Toon Wegner: Turfstekers

Deze linoleumsnede in 3 kleuren maakte deel uit van een kalender voor het jaar 2007. Deze is gemaakt door Toon Wegner, die tijdens zijn opleiding aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag, in de jaren '40 van de vorige eeuw, les kreeg van o.a. Willem Jacob Rozendaal (op deze site met veel werk vertegenwoordigd). In 1969 vestigde Wegner zich in het Drentse museumdorp Orvelte, waar hij samen met zijn vrouw Diana Court (1925-2018) vele culturele en kunstzinnige activiteiten ontplooide. Eén daarvan vormde de jaarlijkse productie van een grafiekkalender. Op de hier getoonde prent zien wij een drietal turfstekers aan de slag, lang geleden een alledaags schouwspel in het Drentse landschap. De prent kent een formaat van 32,3x26,5 cm (hxb), en is rechtsonder gesigneerd en gedateerd "2006"; centraal in de benedenmarge de vermelding "linosnede".

08 september 2019

Georg Ruijter: "Koninklijk Paleis"

De laatste prent uit de map Stadsgezichten van Amsterdam is van de hand van Georg Ruijter en toont een deel van het Koninklijk Paleis op de Dam, zoals het opdoemt wanneer men het nadert vanuit de Eggertstraat (als ik mij niet vergis). Het straatbeeld was in 1936, toen deze houtsnede gemaakt werd, een stuk rustiger dan tegenwoordig... De maten van de prent zijn 24,8x18 cm (hxb); rechts in de benedenmarge bevinden zich signatuur en datering.

02 september 2019

Marinus Adamse: "Veere"

Op deze litho uit 1918 zien we het hoofd van een vrouw en profil naar rechts. Omdat linksboven in de prent de plaatsnaam Veere te lezen is, ga ik ervan uit dat de hoofdbedekking en wat er verder van de kleding te zien valt, tot de typische klederdracht van Veere (Walcheren) behoort. Volgens informatie van de Heemkundige Kring Walcheren waren er in 2015 op Walcheren nog 46 vrouwen die met enige regelmaat traditionele klederdracht droegen (tegenover 216 in 2003 en 993 in 1987). De prent meet 30x24,5 cm (hxb); rechtsboven in de druk bevindt zich de signatuur van de kunstenaar en de datering 1918.

30 augustus 2019

Frans IJserinkhuijsen: "Strobult"

Frans IJserinkhuijsen was een productief etser, die o.m. ook nogal wat exlibrissen vervaardigd heeft, veelal droge-naaldetsen. De hier getoonde prent is een ets van een niet nader gedefinieerd landschap. De titel heeft betrekking op de berg stro centraal in de verte. Linksonder in de marge is de titel genoteerd, met de toevoeging "26" (waarschijnlijk nummer 26 van de oplage), rechts vinden we de signatuur en de datering "1937", alles in potlood. De maten van de prent zijn 14x22,5 cm (hxb).

26 augustus 2019

Ria Exel: Jongen met schaap

Deze ets/aquatint van Ria Exel toont een grote menigte mensen die in de achtergrond overgaat in een kudde schapen; helemaal vooraan een jongen die een schaap draagt. Ik zal mij niet wagen aan een diepgravende interpretatie van deze prent, maar het heeft ongetwijfeld iets met kuddegedrag te maken. Ria Exel volgde haar opleiding aan de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag en aan de Académie de la Grande Chaumière in Parijs; aan de academie in Den Haag kreeg zij les van o.a. Aart van Dobbenburgh, van 1952-1958 gaf zij ook zelf les aan die academie. De hier getoonde prent kent een formaat van 30x24,5 cm (hxb), in de benedenmarge rechts de signatuur en links de vermelding "épr. d'artiste", beide in potlood. Datering en oplage-gegevens ontbreken.

25 augustus 2019

Hub Levigne: Schovenbindster

Op deze kleine houtsnede (10x9,5 cm, hxb), zien wij een vrouw doende graanhalmen tot schoven te binden. Deze prent wordt niet vermeld in de oeuvrelijst van het grafisch werk, die is opgenomen in P.W. Frederiks en N.H.C. van Loenen: Met lijnen en leegten; Hubert Levigne en de beeldende kunst in Limburg (Vlaardingen, 1986). Op grond van de stijlkenmerken durf ik deze prent, die rechtsonder met potlood gesigneerd is, voorzichtig in de jaren '50 te plaatsen.

18 augustus 2019

Heino Brüll: Zelfportret 5

In tegenstelling tot de vier eerder geplaatste zelfportretten van Heino Brüll is er hier in de marge geen sprake van een vermelding "zelfportret". Toch hebben we hier ontegenzeglijk met een zelfportret van doen, opnieuw met hoed. Ook dit is een linoleumsnede, met een formaat van 26x22,5 cm (hxb), gesigneerd en gedateerd "'85"; verder vinden we in de benedenmarge de vermeldingen "épreuve d'artiste" en "e.d." (=eigen druk).

16 augustus 2019

Wim Zwiers: "Juvat studium"

Deze linoleumsnede maakte Zwiers voor een uit de kluiten gewassen exlibris in opdracht van Johan Schwencke, wiens initialen in de boomkruin te vinden zijn. Johan Schwencke (1887-1981) was een actief verzamelaar en gepassioneerd promotor van het exlibris en andere kleingrafiek. Hij schreef er talloze publicaties over en was mede-oprichter van de Nederlandse Exlibriskring (NEK). De Latijnse tekst 'juvat studium' betekent zoveel als 'studie/studeren helpt/is nuttig'. De dame links levert haar bijdrage aan de boom der kennis, de man rechts maakt er gebruik van. Deze prent dateert van 1965, meet 14,8x10 cm (hxb) en is rechtsonder gesigneerd met potlood.

04 augustus 2019

Ru van Rossem: "Het woord maakt u vrij"

Een man die een gekooide vogel bevrijdt, daarmee geeft Van Rossem uiting aan de titel van de prent. Het is een houtgravure van 10,3x14,8 cm (hxb). Ook in dit geval springt de trefzekere lijnvoering in het oog, en ook de expressieve kracht van de voorstelling. In de benedenmarge vinden we van links naar rechts de titel, de signatuur en de datering "55", alles in potlood.

30 juli 2019

Charles Eyck: Heiligenprentje 5

Op dit vijfde lithoprentje uit de map van 14 uit 1932 staat sint Franciscus afgebeeld. Men zou licht kunnen denken dat we hier met Jezus Christus te maken hebben, vanwege de doorboorde handen en de steekwonde in de borst, maar de bruine pij en het kapsel wijzen overduidelijk op de heilige uit Assisi. De kruiswonden of stigmata, kunnen zich, althans volgens het katholieke geloof, manifesteren bij zeer intens gelovigen. Franciscus was volgens de overlevering de eerste die de stigmata ontving. Overigens is de borstwond doorgaans aan de rechterkant te vinden; het is goed mogelijk dat het feit dat de afdruk van de steen een spiegelbeeldig resultaat opleverde de kunstenaar parten heeft gespeeld. Het prentje, dat 9x6 cm meet (hxb), is met de hand gekleurd en rechtsonder gesigneerd met potlood.

26 juli 2019

W.J. Rozendaal: "Ineke's boek!!"

Naast vrij grafisch werk heeft Rozendaal ook vele exlibris en gelegenheidsprentjes vervaardigd. Het hier getoonde is een van zijn exibrisontwerpen. We zien een aap en een haas die de degens kruisen over een boek. Wat de techniek betreft is hier sprake van een rode, een groene en een bruine clichédruk en als laatste drukgang een houtgravure in zwart. Van de houtgravure bestaan ook een aantal aparte afdrukken (onderste afbeelding). Deze is in het blok gesigneerd WJR met de toevoeging P.sc., hetgeen staat voor 'Petra sculpsit' en dat betekent: 'Petra heeft het gesneden'. Deze Petra is Petra van Leeuwen, met wie Rozendaal vanaf 1943 getrouwd was. Ineke, de eigenaresse van het exlibris, is Wilhelmina Maria (Ineke) Asselbergs, dochter van Carolus Johannes (Karel) Asselbergs, die met Rozendaal bevriend was. Beide prentjes zijn gesigneerd en gedateerd "45" in potlood. De houtgravure meet 6,4x9,5 cm (hxb), het exlibris is iets groter: 8,1x10,4 cm (hxb).


24 juli 2019

Aimée Crince le Roy: "Moederschap"

Deze hoogdrukprent van Aimée Crince le Roy is hoogstwaarschijnlijk een linosnede, in vijf of meer kleuren. Centraal in beeld het gezicht van een kind, met in de linker bovenhoek het profiel van de moeder. De prent is in de benedenmarge gesigneerd en gedateerd "1992"; daarnaast de oplage-aanduiding "7/40" en de titel, alles in potlood. De maten zijn 20 cm in het vierkant.

17 juli 2019

Ab Steenvoorden: Boeket

Nog een ets van Steenvoorden, in zijn kenmerkende surrealistische stijl. Op het eerste gezicht zien we een uitgestoken hand met daarin een bos bloemen, maar bij nadere beschouwing zijn het toch vrij merkwaardige groeisels en ook de hand is niet in alle opzichten "standaard". Deze prent meet 11,8x8,8 cm (hxb) en is gesigneerd met potlood. Datering is mij niet bekend.

12 juli 2019

Georg Ruijter: "St. Nicolaaskerk"

De tweede bijdrage van Georg Ruijter aan de map Stadsgezichten van Amsterdam (1936) is deze houtsnede met daarop de St. Nicolaaskerk, ook wel de basiliek van de Heilige Nicolaas geheten, of nog officiëler de H. Nicolaas binnen de veste. De basiliek ligt schuin tegenover het Centraal Station aan de Prins Hendrikkade. Het standpunt van de kunstenaar bevond zich zo ongeveer op de Odebrug (vergelijk de foto), al lijkt Ruijter wat hoger te hebben gestaan of gezeten (of heeft hij de Schreierstoren, midden in beeld, voor de gelegenheid wat kleiner gemaakt?). De prent meet 25,5x18 cm (hxb) en is rechtsonder met potlood gesigneerd en gedateerd.


07 juli 2019

Alfred Löb: Bosgezicht

Dit bosgezicht, hoewel ongedateerd, stamt uit een tijd dat van de eikenprocessierups niemand nog ooit gehoord had... Het is een ets, die getuige de vermelding links in de benedenmarge een eigen druk van de kunstenaar is. Het formaat is 16,5x22,5 cm (hxb) en rechtsonder bevindt zich de signatuur in potlood.

30 juni 2019

Jean-Paul Franssens: Liggend naakt

Jean-Paul Franssens was een dubbeltalent: hij verdiende zijn sporen als schrijver en als beeldend kunstenaar. Hij bewoog zich voornamelijk in de Amsterdamse kunstwereld, waar hij te boek stond als bon vivant. Daarvan getuigt ook deze litho, die hij maakte in 1993 in een oplage van 40 stuks, waarvan het getoonde exemplaar nummer 11 is. De maten van deze prent zijn 25x28 cm (hxb).

27 juni 2019

Cees Landsaat: "Onder de ginkgoboom"

Een zwierige, zomerse ets-aquatint van de hand van de Amsterdamse schilder/graficus Cees Landsaat. De ginkgoboom is ook bekend onder andere namen: Japanse notenboom, tempelboom en eendenpootboom (deze laatste naam n.a.v. de vorm van het blad). In Japan wordt de boom als een god vereerd. De Japanse notenboom staat symbool voor onveranderlijkheid, hoop, liefde, toverkracht, tijdloosheid, en een lang leven (bron: Wikipedia). Het is dus best een goed idee om onder die boom te gaan dansen... De prent meet 20x15 cm (hxb) en is in de benedenmarge gedateerd "2000". Verder vinden we daar, naast titel en signatuur, de oplage-aanduiding "49/85".

20 juni 2019

Hub Levigne: "Russisch sprookje"

Welk Russisch sprookje Levigne hier in beeld brengt, is mij niet bekend. We zien een man leunend op een stok met een schaars gekleed meisje op zijn rug. Levigne heeft hier (zoals wel vaker) wat moeite met de anatomie, met name in het  geval van het meisje. De prent is een ets (of droge naald) van 31x18 cm (hxb) en is rechtsonder gesigneerd in potlood. Datering en oplage-aanduiding ontbreken.

15 juni 2019

Heino Brüll: "René"

Een expressieve "dubbele" litho, met René (of Renée?) naakt en gekleed. Als ik goed ben ingelicht is deze "litho" niet zoals gebruikelijk met een steen, maar met metaal vervaardigd;  De term litho is hier dan ook eigenlijk niet van toepassing, want litho betekent 'steen', maar omdat het procedé voor het overige min of meer gelijk is, houd ik het maar op litho. Het formaat is 49x57,5 cm (hxb); in de benedenmarge van links naar rechts de aanduidingen "4/5", "proefdruk", "litho", "René", "e/d" (=eigen druk), de signatuur en de datering "'83", allemaal in potlood.