Dutch graphic art of the 20th century
Niederländische grafische Kunst des 20. Jahrhunderts
Art graphique néerlandais du 20ème siècle
Arte gráfico holandés del siglo 20

30 september 2016

Theo Beerendonk: Vrouw met vogel

Deze lijnets met de afmetingen 21x16,5 cm (hxb) toont een zittende vrouw met op de voorgrond een vogel. Van naturalisme is hier geen sprake, maar figuratief kunnen we dit werk nog wel noemen. Het vrouwelijk naakt is altijd een van de hoofdthema's van deze kunstenaar geweest, en hij heeft het op uiteenlopende manieren benaderd. Dit is een van de meer abstraherende interpretaties. Het jaartal en de oplage van deze prent zijn mij onbekend.

27 september 2016

Jan Franken Pzn.: "De blinde"

Weer een staaltje van sociaal realisme van Jan Franken, deze houtsnede getiteld "De bedelaar". Dit exemplaar is niet gesigneerd, maar wel voorzien van gedrukte onderschriften, waaronder "oorspronkelijke houtsnede". Datering ontbreekt. Van een ander, wel gedateerd, exemplaar (niet in mijn bezit) weet ik dat hier het jaartal 1928 bij hoort. Niet geheel toevallig heeft Franken in hetzelfde jaar een olieverfschilderij vervaardigd, getiteld Blinde bedelaar. Dit schilderij was in 2012 te zien in een expositie van werken uit de kunstcollectie Ger Fransen in Museum Flehite in Amersfoort. De overeenkomsten zijn duidelijk, het belangrijkste verschil is wellicht de locatie: de houtsnede is gesitueerd in een niet nader te determineren straat, die toch wel Nederlands aandoet, de blinde van het schilderij bevindt zich op een bruggetje in Venetië. De bedelaar is vrijwel dezelfde gebleven...  De houtsnede kent een formaat van 19x14 cm (hxb).

Collectie Ger Fransen

19 september 2016

Antoon Derkzen van Angeren: Portret van zijn vrouw

Derkzen van Angeren was zo'n 25 jaar (tot 1943) docent aan de Academie voor beeldende kunsten in Rotterdam. Tot zijn leerlingen behoorden Wim Zwiers en Aad de Haas. Zelf was hij ook een uitstekend graficus, getuige bijgaande ets, en een bevlogen stimulator van de grafische kunst in Rotterdam. De geportretteerde is, zo leert enige research, Marie de Roo, de echtgenote van de kunstenaar. Dat het portret gemaakt is kort na de executie in 1944 van hun zoon door de Duitsers verklaart de gelaatsuitdrukking. De prent is rechtsonder met potlood gedateerd, slecht leesbaar, maar er staat "1945". Verder is in de benedenmarge vermeld "volledige druk op oud Holl. papier". De prent meet 22x14 cm (hxb).

12 september 2016

Wim Zwiers: "Prélude IX"

Last but not least in de serie Préludes van Wim Zwiers is deze kopergravure uit 1997. Deze prent komt, evenals nummer VIII, niet voor in Michiel Kersten: De Nederlandse kopergravure, om de simpele reden dat dit boekwerk al in 1986 verscheen. In de benedenmarge staat behalve een oplage-aanduiding, "50/11", de vermelding "C2" (wat staat voor kopergravure), de signatuur en de datering. Tot slot helemaal onderaan lezen we de titel "Prélude IX-1", hetgeen erop lijkt te duiden dat van deze prent meerdere versies bestaan. Het zou ook kunnen aangeven dat het hier de eerste staat betreft, maar dan zou je niet meteen een oplage van 50 verwachten. Overigens heb ik van de kunstenaar zelf begrepen dat lang niet van al zijn prenten de aangegeven oplage daadwerkelijk gedrukt is, maar dat naar behoefte werd/wordt bijgedrukt. Een vanuit praktisch oogpunt begrijpelijke werkwijze, die echter als nadeel heeft, dat van veel prenten van Zwiers de werkelijke oplage niet valt vast te stellen, tenzij uit de privé-administratie van de kunstenaar. Uit de oplage-aanduiding kan in dit geval niet meer geconcludeerd worden dan dat er minimaal 11 en maximaal 50 exemplaren afgedrukt zijn. Maar laat ik niet te kritisch zijn, want vele grafici, en niet de minsten, vermelden helemaal geen oplage-gegevens. Het formaat van deze prent is 15,3x10,2 cm (hxb).

08 september 2016

W.J. Rozendaal: "Mr Paradoxe"

Ook Willem Rozendaal droeg, als lid van de Haagse Kunstkring, zijn steentje bij aan de 24-Uurs-Prent die die vereniging in 1970 uitgaf. De linosnede, die 18x18 cm meet, toont een nogal gedrochtelijk portret. Als we de prent op z'n kop houden, zien we een soortgelijke tronie en nog een merkwaardig wezen op de achtergrond. Het moet één van de laatste grafische werken van de kunstenaar zijn, want in 1971 overleed hij in Wassenaar op 71-jarige leeftijd. Rechtsonder de initialen van Rozendaal in potlood.


02 september 2016

Piet Scheerder: "Schreierstoren"

Een houtsnede op briefkaartformaat van de in Utrecht geboren kunstenaar Piet Scheerder, van wie mij verder niet zo veel bekend is. Hij heeft geruime tijd in Amsterdam gewoond en gewerkt, zo ongeveer vanaf medio jaren '30 tot 1959; uit deze periode, en waarschijnlijk uit het vroege deel daarvan, dateert dit prentje, dat inderdaad als prentbriefkaart werd uitgegeven door de firma B.H. te Amsterdam, zoals op de keerzijde te lezen is, met bovendien de vermelding "origineele houtsnede". De Schreierstoren werd gebouwd rond 1487 als onderdeel van de stadsmuur van Amsterdam. Het formaat van de houtsnede is 13,5x9,2 cm (hxb).