Dutch graphic art of the 20th century
Niederländische grafische Kunst des 20. Jahrhunderts
Art graphique néerlandais du 20ème siècle
Arte gráfico holandés del siglo 20

30 december 2023

Cor de Wolff: "De wereld wenst vrede"

Voor het jaar 1954, inmiddels dus 70 jaar geleden, maakte Cor de Wolff, mede namens zijn echtgenote Mary, deze houtgravure, als nieuwjaarswens voor familie en vrienden. De volledige tekst luidt: "De wereld wenst vrede zonder gedraai". Bij die hartekreet kan grafiek.nl zich in het zicht van 2024 van harte aansluiten!

14 december 2023

Gerard Bergman: "Verzamelaar"

Deze kleine houtgravure (10x7 cm, hxb) van Gerard Bergman toont een grafiek- of exlibrisverzamelaar en profil, die geheel opgaat in de beschouwing van een prentje. De gravure is in de rechter benedenmarge met potlood gesigneerd en gedateerd "'60". Oplagecijfers zijn mij niet bekend.

27 november 2023

Jan Poortenaar: "Het Eerbewijs"

In 1929 verscheen bij Johan Enschedé en Zonen in Haarlem, in een oplage van 150 exemplaren, een boekje van de hand van Jan Poortenaar, getiteld Dans en Wajang, geïllustreerd met 6 van de plaat gedrukte etsen gemaakt door de auteur. In de tekst bespreekt Poortenaar aspecten van Indonesische dans en wayang, meer in het bijzonder van Java en Bali. De illustraties sluiten daar uiteraard bij aan. Hierbij nummer 1 van de zes; deze meet, evenals de overige vijf 11x7 cm (hxb), en is rechtsonder met potlood gesigneerd. De etsjes zelf zijn niet gedateerd, maar gezien het verschijningsjaar van het boekje zijn ze van 1929 of eerder.

13 november 2023

Rob Cox: Laborant

De volgende prent in de beroepenserie van Rob Cox: de laborant. Deze kleurige lino meet 20x27 cm (hxb) en is rechtsonder gesigneerd en gedateerd "1961".

17 oktober 2023

Frans de Jong: Gedekte tafel

Een vrolijk en uitbundig werk van Frans de Jong, een gezellig gedekte tafel. Hoe hij precies te werk is gegaan, valt moeilijk exact te reconstrueren, ik houd het gemakshalve maar op gemengde techniek. Deze marge-drukker van het eerste uur experimenteerde er wat dat betreft lustig op los, met vaak verrassende resultaten. Het formaat van deze ongedateerde en ongenummerde prent is 30x19,5 cm (hxb). Rechtsonder in de marge heeft de kunstenaar met potlood gesigneerd.

30 september 2023

Loe Wouters: Paar

Deze linoleumsnede in 3 kleuren is van de hand van de Limburgse kunstenaar Loe Wouters, die ook als beeldhouwer bekend staat. De hier getoonde prent is zo te zien tot stand gekomen door middel van de zg. reductietechniek. Daarbij wordt gewerkt met één linoblok, dat na elke drukgang verder wordt weggesneden. Daardoor kunnen er later geen exemplaren meer worden bijgedrukt. Het formaat van deze lino is 16x12 cm (hxb); in de benedenmarge van links naar rechts de vermelding "Linodruk", de oplage-aanduiding "3/5", de signatuur en de datering "1990".

18 september 2023

Herman Bieling: "In de manege"

Deze grote prent, ik houd het op een linosnede, gunt ons een blik in de hippische wereld: een manege, waar het wemelt van paarden en ruiters in een boomrijke omgeving. De prent kent een formaat van 24x39 cm (hxb); in de bendenmarge van links naar rechts vinden we de titel, de opmerking "gedr. door de artist", de signatuur en de datering "'40". Oplagecijfers zijn mij niet bekend.

30 augustus 2023

Cor de Wolff: "Door 't venster van [...]"

Een merkwaardige prent van Cor de Wolff. Het is moeilijk te bepalen welke techniek hier is toegepast. Het is hoogdruk, maar wat precies? Het zou zelfs een kartondruk kunnen zijn. Ook de locatie is moeilijk te duiden. De volledige titel luidt: "Door 't venster vanuit m'n werkkamer". Maar waar die werkkamer zich bevond, zou ik niet weten. De datering van de prent, te weten "1918", zou een aanwijzing kunnen vormen, maar ik beschik niet over voldoende biografische gegevens om te kunnen zeggen waar hij in die tijd woonde en werkte. Hij heeft zich nogal wat verplaatst in de loop der jaren. Hoe het ook zij, het prentje meet 19,3x14,4 cm (hxb). De afdruk lijkt niet heel goed gelukt, en het is goed mogelijk dat er maar één exemplaar van geweest is. In de benedenmarge bevindt zich, behalve de titel, datering en signatuur, de vermelding "aan Mary". Of zij op dat moment al zijn echtgenote was, is mij ook niet bekend, maar ze zou het in ieder geval worden... In de prent zelf bevindt zich linksonder het monogram van de kunstenaar.

10 augustus 2023

Lies van Vlijmen: Koorddansen

Deze ets/aquatint in bruintinten van Lies van Vlijmen dateert van 1988. We zien enkele figuren op het slappe koord of in een poging dit te bestijgen, boven een landschapje met dieren. Dit prentje is bescheiden van formaat, 14,2x9,6 cm (hxb) en is mogelijk gebruikt als nieuwjaarswens; in de benedenmarge rechts de signatuur en links de oplage-aanduiding "53/100.

30 juli 2023

Dick van Luijn: Rivierlandschap

Deze ets/aquatint van Dick van Luijn toont een Nederlands rivierlandschap, dat ik niet nader heb kunnen identificeren, ondanks het kerktorentje in de linker bovenhoek. Toch heb ik de indruk dat het op de werkelijkheid gebaseerd is. De prent kent een formaat van 19x33 cm (hxb) en is rechtsonder gesigneerd met potlood. Datering ontbreekt en is mij ook niet bekend.

09 juli 2023

Gène Eggen: Militair

Deze linoleumsnede is er één uit een map met 3 lino's van de Limburgse kunstenaar Gène Eggen (1921-2000). We zien hier een vrij abstracte weergave van een soldaat, maar de helm en het wapen zijn duidelijk herkenbaar. De prent is gedrukt in twee kleuren en meet 24,5x17 cm (hxb). De genoemde map kende een oplage van 75 exemplaren, deze kreeg volgnummer 23, volgens de vermelding in de marge linksonder. Rechtsonder bevindt zich de signatuur en de datering "68".

10 juni 2023

Hub Levigne: St. Tropez

Deze fraaie kopergravure maakte Levigne in 1951. Wij zien een authentiek aandoend hoekje aan de haven van St. Tropez met wat vissersbootjes en o.a. enkele vissers. Al vele decennia wordt dit vissersstadje in de zomer overlopen door de rijken der aarde, ook kunstenaars komen er graag. In de winter schijnt het een vrijwel uitgestorven indruk te maken. De aantrekkingskracht op de beau monde begon in de jaren '50, Levigne was er dus vroeg bij... De prent meet 20,5x14,1 cm (hxb) en is rechtsonder gesigneerd met potlood. Onder de plaat graveerde de kunstenaar zijn naam en de datering, rechtsonder een zg. remarque in de vorm van twee vissen; deze komen niet op alle afdrukken voor, misschien slechts op enkele.

01 juni 2023

Lou Strik: Ik houd van vrede

Deze houtgravure van Lou Strik, die dateert van 1970, zit vol oorlogs- en vredessymboliek. Vrijwel centraal staat het ban-de-bomteken, naar het ontwerp van de Brit Gerald Holtom uit 1958. Het teken is een samenvoeging van de letters N en D uit het semafooralfabet, vroeger vooral gebruikt als communicatiemiddel (met vlaggetjes) in de scheepvaart; de N en de D staan voor Nuclear Disarmament   (nucleaire ontwapening). Opvallend is ook de voetbal linksonder. Is dit een verwijzing naar de kreet "Voetbal is oorlog"? Dan was Strik daarmee Rinus Michels vóór... De prent meet 17x10,8 cm (hxb) en is rechtsonder met potlood gesigneerd.

05 mei 2023

W.J. Rozendaal: Harlekijn met mandoline

Deze houtgravure van Rozendaal is gebruikt voor een huwelijksaankondiging. In de oeuvre-catalogus grafiek, samengesteld door C.J. Asselbergs, draagt deze prent de titel Arlequin met guitaar. Ik heb er maar een mandoline van gemaakt, want daar lijkt het instrument meer op. We zien een muzikant die kennelijk zojuist een aubade aan zijn geliefde heeft gebracht, waarvoor hij beloond wordt met een bloemengroet. De prent, met een formaat van 13,1x8,2 cm (hxb) is links midden in de druk gedateerd "1932" en in de benedenmarge rechts voluit gesigneerd met potlood.

27 april 2023

Gerard Bergman: Muzikanten

Een kleine, eenvoudige lino van de in 1899 in Utrecht geboren kunstenaar Gerard Bergman. Hij was van vele markten thuis: hij was o.m. schilder, beeldhouwer, tekenaar, graficus en ontwerper. Daarnaast was hij een tiental jaren kunst- en muziekrecensent voor het Vrije Volk, een dagblad dat in 1991 ophield te bestaan. Hij heeft ook een behoorlijk aantal exlibrissen en andere vormen van toegepaste grafiek vervaardigd. Het hier getoonde prentje meet 15,2x10cm (hxb) en is in de benedenmarge rechts gesigneerd en gedateerd "'57", met potlood.

21 april 2023

Aad de Haas: staand naakt

Deze grote linosnede kruiste onlangs mijn pad en ik heb hem dankbaar in ontvangst genomen. Het is een posthume afdruk, gemaakt door Nel De Haas-Koekman, weduwe van de kunstenaar. De titel is uit mijn eigen koker, maar zal in werkelijkheid vrijwel zeker een andere zijn. Het formaat is fors: 45,5x31,5 cm (hxb). In de benedenmarge links het monogram ANH en rechts de vermelding "druk Nel de Haas".

29 maart 2023

Engelien Reitsma-Valença: Bloemenverkoper

Aan het begin van de lente mag de bloemenverkoper ook weer aan de bak. Op deze kopergravure zien we er een achter zijn kar met voornamelijk tulpen en nog wat andere flora. De prent, die 14,8x20,7 cm (hxb) meet, is rechtsonder met potlood gesigneerd. In de linker benedenhoek van de druk vinden wij het monogram van de kunstenares en de datering "1934".

17 maart 2023

Rob Cox: Architect

Het vierde beroep van Rob Cox (geen familie van Peter, voor zover ik weet). Dit keer is de architect aan de beurt. Ook dit is weer een linosnede in 4 kleuren met een formaat van 20x27 cm (hxb). In de benedemarge de signatuur en datering "1961", beide in potlood.

26 februari 2023

Peter Cox: "Twee berken"

Deze ets is van de van geboorte Limburgse kunstenaar Peter Cox, die tijdens zijn creatieve leven vooral in Leiden e.o. actief was. In genoemde stad overleed hij in 1985. De prent toont een wat glooiend landschap met twee berken op de voorgrond. Het formaat van de prent is 24,8x15 cm (hxb); in de benedenmarge links de titel en rechts de signatuur. Datering ontbreekt.

22 februari 2023

Jan Battermann: Molen

Een kleine houtgravure van Battermann, voorstellende een molen. Ik ben geen molenkenner, dus geen idee wat voor type molen het is en waar hij zich bevindt. Er is ook een waterrad te zien, dus deze molen zal wel een rol spelen in de waterhuishouding. Daarbij wordt de windenergie gebruikt om het schoepenrad in beweging te brengen en daarmee het water uit een polder naar een hoger niveau te brengen en uiteindelijk uit de polder te verwijderen (ik weet er eigenlijk toch wel ìets van...). Het prentje heeft een formaat van 14x9,5 cm (hxb) en is rechtsonder met potlood gesigneerd. Mij is geen datering bekend.

30 januari 2023

Jan van Merwijk: Twee naakten

Deze houtsnede van twee naakten is van de hand van Jan van Merwijk, die o.a. in Den Haag, Parijs en Zwolle werkzaam is geweest. Van hem is niet zo veel grafisch werk bekend. De hier getoonde prent meet 24,5x20 cm (hxb); in de benedenmarge links vinden we de oplage-aanduiding "15/50", rechts de signatuur, beide in potlood. Datering ontbreekt en is mij ook niet bekend.

13 januari 2023

Cor de Wolff: "Landschap"

Dit etsje van Cor de Wolff toont een merkwaardig landschap, of eigenlijk een dorpje, met op de voorgrond iets wat lijkt op een waterbassin, linksonder is in ieder geval enige waterspiegeling te zien. Verder kan ik er weinig over zeggen. Of De Woff hiermee een bestaande plek heeft willen weergeven of dat alles aan zijn rijke fantasie ontsproten is, laat ik maar in het midden. De prent meet 13,5x14,5 cm (hxb) en is linksonder in de druk gesigneerd. In de benedenmarge links vinden we de titel en de opgave-aanduiding "12 ex.", rechts de signatuur en de datering "1934".