Ko Prange: Pasen 1938

J.M. (Ko) Prange was bij leven o.m. kunstcriticus bij Het Parool, maar hij was ook een niet onverdienstelijk graficus. Dit prentje maakte hij als paasgroet of gewoon als illustratie bij de toenmalige actualiteit. Pasen 1938 viel op 17 april; de Spaanse Burgeroorlog was is volle gang: op 14 april 1938 begon de slag rond Bielsa (Aragon), waarbij de Nationalisten uiteindelijk een hele Republikeinse divisie de Franse grens over joegen. Eerder die maand waren er ook al diverse veldslagen in deze oorlog, en zowat precies een jaar eerder, op 26 april 1937, vond het bombardement van Guernica plaats. Meer dan waarschijnlijk verwijst de houtgravure van Prange naar de Spaanse Burgeroorlog. Het formaat is bescheiden: 9x6,4 cm (hxb), rechtsonder de signatuur in potlood.

W.J. Rozendaal: Spin

Dit prentje van Rozendaal uit 1931 heeft volgnummer 39 in de oeuvrelijst van Asselbergs; er staat bij "kops-perenhout", dus het is een houtgravure. Er is heel wat priegelwerk aan te pas gekomen, niet in de laatste plaats vanwege de harige poten van het beestje, dat overigens redelijk vervaarlijk oogt. De afmetingen van deze gravure zijn 8,9x8,7 cm (hxb); rechtsonder de signatuur in potlood.

Marius Bauer: Aan de Ganges

Ook deze ets is een uitvloeisel van de grote Bauer-tentoonstelling in Pulchri Studio Den Haag eind 2017; de drukker van dienst was Fons van Laar (Maastricht 1959). De prent toont rituele bedrijvigheid aan de oever van de Ganges, waarschijnlijk in Benares. De maten zijn 17x10,5 cm (hxb); het volgnummer in deze postume oplage is "18/25"; rechtsonder de vermelding "druk FvL 2017". De oorspronkelijke datering is mij niet bekend.
Nagekomen informatie (april 2023): de officiële titel van deze prent luidt Badende Hindoes op trappen naar de Ganges. De drukken die tijdens de expositie van 2017 zijn gemaakt, zijn binnen de rangen der Bauer-verzamelaars nogal omstreden, met name wat de oplage betreft, die aanzienlijk groter was dan beoogd.

Lou Strik: Zieke in hemelbed

Op deze houtgravure zien wij een in doodsnood verkerende patiënt, die zich vastgrijpt aan de stijlen van zijn hemelbed. Deze gravure was een van de illustraties van een uitgave van Stichting De Roos uit 1961, te weten Heinrich Heine: Aus den Memoiren des Herrn von Schnabelewopski (oplage 175 exemplaren). De maten van de prent zijn 15x13,5 cm (hxb).

Wijnand Nieuwenkamp: "Badend meisje"

Aan het begin van de 20e eeuw maakte de autodidact Nieuwenkamp enkele reizen naar Nederlands-Indië en Brits-Indië. Het is waarschijnlijk dat deze ets tijdens of vrij kort na een van deze reizen is gemaakt. In de benedenmarge staat vermeld dat het de "2e staat" betreft en dat het een "proefdruk"is. Hoeveel staten er na deze nog gevolgd zijn, is mij onbekend, en het is uiteraard ook niet onmogelijk dat het bij deze 2e staat gebleven is. In ieder geval is duidelijk dat het hier getoonde exemplaar nog verre van voltooid is. Verder staat nog vermeld de aanduiding "E186", wat zou kunnen staan voor 'ets nr. 186'. In 1912 verscheen bij uitgeverij Wed. G. Dorens en Zoon in Amsterdam een boekwerk getiteld Tweehonderd etsen en houtsneden van W.O.J. Nieuwenkamp. Ik heb nog niet kunnen nagaan of deze ets daarin genoemd wordt. Het formaat is 24,2x19,2 cm.

Jan van der Zee: "Exlibris Hiemstra"

Jan van der Zee was een vooraanstaand lid van de Groninger kunstenaarsvereniging De Ploeg, waarvan o.m. ook Hendrik Werkman en Jan Wiegers deel uitmaakten. Behalve om zijn schilderkunst is Van der Zee ook bekend om zijn grafisch werk, meest in de vorm van lino- en houtsneden van fors formaat. Een enkele keer liet hij zich verleiden tot een grafisch werkje van kleinere afmetingen, zoals dit exlibris uit 1984 voor de Groningse verzamelaar Piet Hiemstra. Het schijnt dat Van der Zee nogal geworsteld heeft met dit werkstuk, en dat hij, toen het gereed was, verzuchtte: "Dat was eens, maar nooit weer!" of woorden van gelijke strekking. De toegepaste techniek is linosnede in combinatie met typografie; de maten zijn 15,2x10,2 cm (hxb).